مناقصات آب و فاضلاب و اهمیت آن در ادامه حیات ایران و جهان
مناقصات آب و فاضلاب به جهت تأمین آب آشامیدنی سالم، استفاده صنایع از آن و توجه به امر تصفیه آب مصرفی خصوصاً تصفیه فاضلاب از جمله مهم ترین مناقصه‌ها در دنیای امروزی هستند. فارغ از بحث پروژه‌های این مقوله که در قالب مناقصات آب و فاضلاب در جهان برگزار می‌گردند، برای درک ارزش این مناقصه‌ها باید به تأثیرات آب بر تاریخ جهان رجوع کرد. اهمیت آب ریشه‌ای تاریخی در جوامع دارد به گونه‌ای که اکثر تمدن‌های گذشته پیرامون رودخانه‌ها یا دیگر منابع آبی موجودیت یافته‌اند. همچنین می‌توان با نگاهی ساده به قطعنامه سازمان ملل در سال 2010 به ارزش آب در تمدن امروز پی برد. این سازمان در مجمعی عمومی، دسترسی به آب آشامیدنی سالم و سیستم تخلیه فاضلاب را یکی از حقوق اساسی انسان‌ها اعلام کرد. هم اکنون نیز آمارهای جهان از عدم دسترسی بیش از 1 میلیارد نفر در جهان به آب آشامیدنی سالم حکایت دارد. همچنین به دلیل محدودیت منابع آب و لزوم استفاده بهینه از این ماده حیاتی و منابع آن هم‌زمان با گسترش جوامع و افزایش جمعیت و ورود حجم بسیار زیادی از فاضلاب به محیط زیست، جمع آوری فاضلاب شهری و صنعتی و تصفیه آن نیز امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
مناقصات آب و فاضلاب در سطح بین المللی
مناقصات آب و فاضلاب به علت نگرانی روزافزون دولت‌ها و اهتمام کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در جهت تأمین آب مورد نیاز و تصفیه فاضلاب برای استفاده دوباره و همچنین جلوگیری از آلودگی‌های زیست محیطی دارای اهمیت در سطح جهانی است. در همین زمینه مرکز تحقیقات حوزه آب سازمان ملل هر ساله به برگزاری کنفرانس‌های گوناگون در مورد وضعیت مصرف، مدیریت و تقسیم ناعادلانه آب اقدام می‌کند و با تدارک گزارش‌های مختلفی درباره این موضوع به جهان هشدار می‌دهد. این رفتار جهانی در این موضوع موجب دو چندان شدن جدیت و مداومت در زمینه صنعت آب و فاضلاب شده و بالطبع موجبات بالا رفتن ارزش بازار این صنعت را فراهم کرده و متأثر از آن تعداد مناقصات آب و فاضلاب بین المللی افزایش می‌یابد.
ارزش اقتصادی پروژه‌های صنعت آب در عرصه بین الملل که در قالب برگزاری مناقصات آب و فاضلاب معنی پیدا می‌کنند، بیش از 600 میلیارد دلار برآورد شده است و به عقیده کارشناسان، این مقدار تا سال 2025 میلادی به دلیل افزایش تقاضا به رقمی در حدود 674 میلیارد دلار خواهد رسید؛ که این امر خود مهر تأییدی بر فعالیت جدی و عزم جهانی در این صنعت است. هر ساله نمایشگاه‌های بین المللی بسیاری نیز در این زمینه برگزار می‌شود که در این میان می‌توان از نمایشگاه IFAT مونیخ نام برد. حدود 3300 شرکت بین المللی از 58 کشور جهان در این نمایشگاه در سال 2018 شرکت کرده و بیش از 140 هزار نفر از 160 کشور از این نمایشگاه بازدید کرده‌اند. در ایران نیز هر ساله نمایشگاهی بین المللی تخصصی با عنوان صنعت آب و تأسیسات آب و فاضلاب ایران (WATEX) برگزار می‌شود که در دوره چهاردهم آن 216 شرکت داخلی و 28 شرکت خارجی شرکت داشتند.
بسیاری از کشورها بخشی از مناقصات آب و فاضلاب خود را به صورت بین المللی برگزار می‌کنند و شرکت‌های فعال در این صنعت در سراسر دنیا، علاوه بر حضور در مناقصات آب و فاضلاب داخلی کشور متبوع خود در این مناقصات بین المللی نیز شرکت می‌کنند. گفتنی است که شرکت‌های ایرانی هم در مناقصات آب و فاضلاب بین المللی کشورهای دارای مراوده تجاری با ایران فعال هستند و سهمی از بازار صنعت آب و فاضلاب آسیا را در اختیار دارند. در این زمینه شرکت‌‌ها و تأمین کنندگان ایرانی می‌توانند برای دریافت مناقصات بین المللی آب و فاضلاب 23 کشور پذیرای شرکت‌های ایرانی به وب سایت اطلاع رسانی هزاره مراجعه کنند.
مناقصات آب و فاضلاب ایران
مناقصات آب و فاضلاب در سال‌های اخیر با توجه به اقلیم نسبتا گرم و نیمه خشک کشور و همچنین تلاش در جهت ایجاد صنایع آب بر، خودکفایی در تولید محصولات اصلی غذایی، گسترش طرح‌های انتقال آب و تصفیه فاضلاب، توجه به مسائل زیست محیطی و… از مناقصات پر تعداد بوده و از الویت‌های اصلی دولت و بودجه عمرانی کشور بوده‌اند. همچنین قابل ذکر است که تخصیص اعتبارات بسیار از محل صندوق توسعه ملی برای طرح‌های آب و فاضلاب تأییدی بر اهمیت این طرح‌ها و مناقصات آب و فاضلاب است.
اکثر مناقصات آب و فاضلاب در ایران، توسط شرکت‌های سهامی آب منطقه‌ای، آبفای شهرها و روستاها و شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور برگزار می‌شود. کلیه ارگان‌ها و شرکت‌های دولتی و شهرک‌های صنعتی نیز کلیه پروژه‌های مربوط به این صنعت مانند حفر و استفاده از چاه‌های آب، شبکه انتقال، ایستگاه‌های پمپاژ آب، تصفیه خانه فاضلاب و… را در قالب مناقصات آب و فاضلاب تعریف می‌کنند. همچنین بیش از 300 شرکت فعال در این حوزه در زمینه پیمانکاری، مشاوره و مهندسی، تأمین تجهیزات و… فعال هستند که نشان از اهمیت مناقصات آب و فاضلاب در اقتصاد کشور دارد.
در حال حاضر در زمینه آب، بیش از 130 واحد تصفیه آب عظیم با ظرفیتی افزون بر 8.3 میلیارد متر مکعب، حدود 28 هزار کیلومتر لوله جهت شبکه انتقال و به طور تقریبی 144 هزار کیلومتر لوله جهت شبکه توزیع در کشور وجود دارد که کلیه پروژه‌های مربوطه، مانند مشاوره و طراحی تصفیه‌خانه‌ها، ایستگاه‌های پمپاژ، تجهیزات مورد نیاز (پمپ، لوله، اتصالات، فیلترها، کنتور و…) و همچنین خدماتی چون تعمیرات، نگهداری، حفاظت، رسیدگی به حوادث و… در قالب برگزاری مناقصه‌های متعدد انجام می‌شود.
لازم به ذکر است که مطابق آمارها در زمینه فاضلاب، حدود 175 واحد تصفیه فاضلاب با ظریفت 80 میلیون متر مکعب، حدود 52 هزار کیلومتر لوله جهت جمع آوری و تقریبا 3 هزار کیلومتر جهت شبکه انتقال در کشور وجود دارد. بیش از 50 درصد مناطق شهری و فقط در حدود 2 درصد مناطق روستایی دارای سیستم فاضلاب هستند.
مناقصات آب و فاضلاب و جای خالی آب‌شیرین‌کن‌ها
یکی از روش‌های تولید آب برای تأمین آب آشامیدنی و استفاده در صنایع شیرین سازی آب دریاست که توسط دستگاه‌های آب شیرین کن طی فرآیند اسمز معکوس انجام می‌شود. با توجه به شرایط جغرافیایی منطقه خاورمیانه بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس بیش از 60 درصد آب موردنیاز خود را از طریق شیرین کردن آب دریا تأمین می‌کنند. با توجه به کمبود منابع آب در ایران و افزایش نیاز به این مایع حیاتی استفاده از آب شیرین کن‌ها و در کنار آن بکارگیری شبکه‌های انتقال آب می‌توانند راهگشای بسیاری از معضلات کشور باشند؛ اما متاسفانه به دلیل مخالف سازمان محیط زیست استفاده از این فناوری در حجم زیاد، جایگاه ضعیفی در ایران دارد و با جدیت پیگیری نمی‌شود و در حال حاضر استفاده از آب شیرین کن‌ها به مجتمع‌های صنعتی و بعضی مناطق حاشیه خلیج فارس محدود می‌شود.
با توجه به افزایش تقاضای مصرف آب آشامیدنی، صنعتی و کشاورزی در ایران و جهان، مقوله تأمین آب و تصفیه فاضلاب موضوعی حیاتی در زمان کنونی و آینده خواهد بود و توجه به این امر با تعریف پروژه‌های گوناگون در قالب برگزاری مناقصات آب و فاضلاب رهیافتی درخور توجه است.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال آگهی های جدید مناقصه هستید «آگهی‌های مناقصات آب و فاضلاب» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.